16 kwietnia 2020 22:04 | Pedagog/Psycholog

Trudności wychowawcze

Przydatna literatura w sytuacji kiedy pojawiają się trudności w komunikacji między rodzicem a dzieckiem

Seria książek o dzieciach Adele Faber i Elaine Mazlish:
(wszystkie tytuły wyszły nakładem poznańskiej oficyny Media Rodzina)

1. „Wyzwoleni rodzice, wyzwolone dzieci” (żółta)

2. „Jak mówić, aby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” (niebieska)

3. „Jak mówić do nastolatków, żeby nas słuchały, jak słuchać, żeby z nami rozmawiały” (zielona)

4. „Rodzeństwo bez rywalizacji. Jak pomóc własnym dzieciom żyć w zgodzie, by samemu żyć z godnością” (ciemnozielona)

5. „Jak mówić, żeby dzieci się uczyły – w domu i szkole” (czerwona)

A oto kilka wskazówek zawartych w książce:  A. Faber i E. Mazlish:

 „Jak mówić, aby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”   

 Uczucia, emocje

• słuchaj uważnie:
  czasem dziecku wystarczy milczący słuchacz, żeby samo dostrzegło problem i znalazło jego rozwiązanie
• nazwij uczucia:
  określ je. Słowa, takie jak: “Nie przejmuj się, Przecież cię nie boli” – nikogo nie pocieszą. Jeśli zamiast tego powiesz: “Widzę, że jest ci przykro, To bardzo smutne” – dziecko poczuje się zrozumiane, samo też lepiej zrozumie to, co czuje
• akceptuj uczucia, za pomocą “słów kluczy”:
  zamiast: “Uderzył cię? A tyle razy mówiłam, żebyś się z nim nie bawił, ale ty ciągle wszystkich zaczepiasz…”, użyj “słów kluczy”- pełnych zrozumienia i uwagi, np. “aha, oooo, rozumiem, hmm”
• akceptacja uczuć nie oznacza akceptacji złych zachowań:
  “Widzę, że jesteś na mnie zły. Powiedz mi to słowami, nie pięściami”

Współpraca

• opisz co widzisz, przedstaw problem:
  “Widzę mokrą podłogę w łazience”
• udziel informacji:
  “Ścierka jest tam”
• powiedz to jednym słowem:
  “Podłoga”
• powiedz, co czujesz:
  “Nie lubię, kiedy krzyczysz”
• napisz liścik:
  “Drogi Janku! Jestem głodny. Twój pies”

 Zamiast kar (w sytuacji niepożądanego zachowania dziecka)

• zaangażuj dziecko do pomocy:
  np. dziecko wyrywa zabawki kolegom w piaskownicy – “Pomóż mi budować zamek”
• wyraź zdecydowany sprzeciw:
  nie atakując charakteru- “Zabierasz zabawki dzieciom, nie podoba mi się takie zachowanie”
• powiedz, co czujesz:
  “Wyrywanie innym zabawek jest nieprzyjemne”
• zaproponuj wybór:
  “Jeśli chcesz nadal bawić się w piaskownicy, przestań tak robić”
• przejmij inicjatywę, daj odczuć dziecku konsekwencje złego zachowania:
  “Widzę, że wybrałeś powrót do domu” i opuszczacie piaskownicę. Następnego dnia, nie idziecie do piaskownicy. Na pytanie dziecka “Dlaczego?”, poproś, żeby się zastanowiło

 Samodzielność

• dawaj dziecku możliwość wyboru, samodzielnego podejmowania decyzji:
  “Wolisz założyć skarpetki z autem czy w paseczki?”
• doceń wysiłek, jaki dziecko wkłada w wykonanie zadania:
  “Zapięcie wszystkich guzików to sztuka”
• pozwól, aby dziecko samo znalazło odpowiedź:
  nie dawaj zbyt szybko gotowych odpowiedzi; wskaż „źródła”, niech także inni staną się autorytetami
• nie odbieraj nadziei:
  “Więc marzysz o karierze piłkarza?”

Pochwały

• opisz, co widzisz lub czujesz:
  bez ogólników typu: “Jesteś grzecznym chłopcem”, użyj natomiast: “Widzę, że wszystkie autka postawiłeś na półce. Lubię patrzeć na taki porządek”
• dodaj do opisu podsumowanie:
  “Prosiłam cię, żebyś za kwadrans przyszedł na obiad i jesteś. To nazywam punktualnością!”

 Role i etykietki

• uwolnij dziecko od etykietek:
  stwórz sytuację, w której dziecko (i inni) spojrzy na siebie inaczej;
  gdy dziecko uważa się za niezdarne: “Muszę to naprawić, mógłbyś mi pomóc?”;
  gdy dziecko ma zwyczaj marudzić: “Podoba mi się, kiedy spokojnie mówisz o swoich potrzebach, tak jak teraz”
• pozwól dziecku słyszeć, jak je chwalisz przed innymi:
  w rozmowie przez telefon: “Och, żebyś widział swojego syna, jak się zachowywał dzisiaj w piaskownicy: dzielił się zabawkami, wspólnie z kolegą zbudował zamek” – gdy dziecko ma kłopoty ze współdziałaniem
• pokaż zachowanie godne naśladowania:
  “Mam tyle pracy i nie wiem jak się do tego zabrać. Już wiem, ułożę sobie plan działania” – gdy dziecko jest niezorganizowane